Ograniczone prawo rzeczowe obciążające daną nieruchomość, nazywane też służebnością, może mieć na celu zaspokojenie potrzeb osoby niebędącej właścicielem lub zwiększenie użyteczności innej nieruchomości. Wyróżnia się kilka rodzajów służebności – gruntową, osobistą i przesyłu, a każda z nich wiąże się z nieco innymi uprawnieniami. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na ich temat!
Z tego artykułu dowiesz się:
|
Służebność – rodzaje i charakterystyka
Nieruchomość służebna oznacza prawo do korzystania z cudzej nieruchomości na ustalonych zasadach. Z uwagi na sposób korzystania wyróżnia się służebność:
- gruntową – obciąża ona daną nieruchomość w celu zwiększenia użyteczności innej nieruchomości. Ma to na przykład miejsce w sytuacji, gdy Twój sąsiad – aby dojechać na swoją działkę – musi skorzystać z drogi biegnącej przez Twoją posesję. W takim przypadku mówimy o gruntowej służebności czynnej. Przykładem biernej z kolei może być zakaz wznoszenia budynku ponad określoną wysokość. Służebność gruntowa obowiązuje również po sprzedaży nieruchomości;
- przesyłu – jeśli na działce znajdują się urządzenia przeznaczone do przesyłu gazu, energii elektrycznej czy światłowodu, zachodzi konieczność ich udostępniania osobom trzecim. Wtedy mowa o służebności przesyłu – właściciel nieruchomości ma prawo do czerpania wynagrodzenia z jej tytułu;
- osobistą – służebność mieszkania, domu lub działki ustanawia się na rzecz konkretnej osoby, którą należy wskazać z imienia i nazwiska. Zyskuje ona prawo do korzystania z danej nieruchomości lub jej części w ustalonym zakresie.
⚠️ Ważne ⚠️
Służebność nieruchomości może zostać ustanowiona terminowo lub dożywotnio – do czasu śmierci uprawnionego. Ustanawia się ją w drodze:
|
Czy i jak można znieść służebność dożywotnią?
Zgodnie z prawem wygasa ona z dniem śmierci uprawnionego. Aby znieść ją wcześniej, konieczne jest zrzeczenie się prawa do służebności. Można też zamienić ją na rentę w wysokości ustalonej przez sąd – dzieje się tak zazwyczaj wtedy, gdy służebnik notorycznie zakłóca spokój lub niszczy mienie właściciela.
⚠️ Pamiętaj ⚠️
Służebność nieruchomości to nie to samo, co umowa dożywocia! W przypadku tej drugiej właściciel nieruchomości przekazuje prawo własności na inną osobę, która w zamian za to zobowiązuje się do jego dożywotniego utrzymania. Jego zakres może być dowolnie modyfikowany przez strony umowy, jednak przeważnie dotyczy nie tylko możliwości dożywotniego mieszkania w nieruchomości, lecz także dostarczania środków niezbędnych do życia, pożywienia oraz opieki i pielęgnacji w chorobie.
Kupujesz nieruchomość? Sprawdź zapisy dotyczące służebności w księdze wieczystej!
Informacja o służebności nieruchomości jest umieszczona w dziale III księgi wieczystej: prawa, roszczenia i ograniczenia. Przed zakupem koniecznie tam zajrzyj, ponieważ prawa służebności nie wygasają wraz ze sprzedażą, a związane z nimi obowiązki przechodzą na nowego właściciela. Chcesz kupić nieruchomość i uniknąć komplikacji związanych ze służebnością? Sprawdź nieruchomości własne, które sprzedaje spółka KRUK S.A!