Władanie nieruchomością to pojęcie, które często jest mylone z własnością nieruchomości. Właściciel nieruchomości to osoba, która ma prawo własności do danej nieruchomości, czyli prawo do swobodnego dysponowania nią i korzystania z niej. Władający nieruchomością to osoba, która faktycznie korzysta z nieruchomości, ale niekoniecznie ma do niej prawo własności.
Podstawy prawne władania nieruchomością
Władanie nieruchomością to stan faktyczny, polegający na korzystaniu z nieruchomości w sposób odpowiadający prawu własności. Oznacza to, że władający nieruchomością zachowuje się tak, jakby był jej właścicielem, np. zamieszkuje ją, buduje na niej, pobiera z niej dochody itp. Władanie nieruchomością może być oparte na różnych podstawach prawnych, takich jak umowa najmu, dzierżawy, użyczenia, służebność, zasiedzenie lub posiadanie samoistne.
Jakie są prawa i obowiązki władającego nieruchomością?
Władający nieruchomością ma pewne prawa i obowiązki wynikające z faktu władania.
Do praw władającego należą:
- prawo do korzystania z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem i zasadami współżycia społecznego;
- prawo do obrony władania przed zakłóceniami i pozbawieniem przez osoby trzecie;
- prawo do dochodzenia roszczeń z tytułu szkód wyrządzonych nieruchomości przez osoby trzecie;
- prawo do zasiedzenia nieruchomości, jeśli władanie jest samoistne, ciągłe, nieprzerwane, jawne i zgodne z prawem przez określony czas.
Obowiązki władającego to natomiast:
- ponoszenie kosztów związanych z nieruchomością, np. podatków, opłat, napraw, ubezpieczeń itp.;
- szanowanie praw innych osób do nieruchomości, np. właściciela, współwłaściciela, użytkownika wieczystego, służebników itp.;
- zwrócenie nieruchomości właścicielowi lub innemu uprawnionemu, jeśli władanie jest zależne i wygaśnie tytuł prawny, na podstawie którego nastąpiło.
Jakie są różnice między władającym a właścicielem nieruchomości?
Władający nieruchomością nie jest jej właścicielem, chyba że nabył prawo własności w sposób prawny, np. przez zasiedzenie, umowę, spadek itp. Właściciel nieruchomości ma prawo własności, które jest prawem podmiotowym, nadającym mu uprawnienia do nieruchomości, które są chronione przez prawo. Właściciel nieruchomości może swobodnie nią dysponować, np. sprzedać, darować, zastawić, obciążyć hipoteką itp. Właściciel nieruchomości może też władać nieruchomością lub przekazać władanie innej osobie, np. najemcy, dzierżawcy, użyczającemu itp.
Skutki prawne władania nieruchomością
Władanie nieruchomością może mieć różne skutki prawne, w zależności od tego, jaka jest jego forma i charakter. W niektórych przypadkach, władanie nieruchomością może prowadzić do nabycia prawa własności do niej, jeśli spełnione są określone warunki. Na przykład, jeśli ktoś władający nieruchomością na zasadzie posiadania samoistnego, czyli jak właściciel, bez tytułu prawnego i bez sprzeciwu właściciela, utrzyma takie władanie przez 20 lat, to może nabyć prawo własności do nieruchomości na podstawie zasiedzenia. Zasiedzenie jest to sposób nabycia prawa własności przez długotrwałe i nieprzerwane władanie nieruchomością, które jest zgodne z charakterem prawa, którego nabycie się dąży
Władanie nieruchomością to stan faktyczny, który może mieć różne skutki prawne. Władanie może być podstawą m.in. do nabycia własności przez zasiedzenie lub źródłem odpowiedzialności cywilnej czy karnej, jeśli narusza prawa innych osób. Jeśli sytuacja dotyczy Cię bezpośrednio, warto, byś znał swoje prawa i obowiązki – zarówno jako właściciela, jak i władającego nieruchomością.
